BULGARİSTAN'DA 1878-1944 DÖNEMİNDE ÇIKMIŞ OLAN GAZETE VE DERGİLERİN ALFABE SIRASIYLA CETVELİ
BULGARİSTAN'DA 1878-1944 DÖNEMİNDE ÇIKMIŞ OLAN GAZETE VE DERGİLERİN ALFABE SIRASIYLA CETVELİ
Yazan YUSUF KERİM/Sofya - Balkanlılar Dergisi, Haziran 2005
Türker Acaroğlu'nun “Bulgaristan'da 120 yıllık Türk Gazeteciliği (1865-1985)” derlemesi esas tutularak hazırlanan bu cetvelde gazetelerin başlığı, çıktığı yer ve tarih, gazete sahibi ve yazarı, yazı şekli ve boyutlar verilmiştir.
• Açık Söz: Haber gazetesi. Sahibi Hacı Mehmed İstanimakalı. Filibe, “hr. G.Danov” basım evi, 2 sayfa. 1931.
• Açık Söz: İslâm haber gazetesi, Sahibi ve müdürü Hacı Ahmedoğlu, Başyazar Ahmet Hikmet Filibe, “Zarafet” basım evi 1931, haftalık.
• Afak-ı Şarkiyeden Tulü Eden Müsademe: Siyasi gazete, Sahibi ve yazı işleri yönetmeni Hacı Hafız Ahmed Efendi, haftalık, 1899.
• Ahali: Maarif için, şahsi ve medenî haklan korumak için çıkar, bağımsız gazete. Sahibi ve müdürü Mehmed Sabri, Filibe “Ticaret” basım evi, 4 sayfa 1905,1907.
• Ahali: Bağımsız Türk gazetesi. Başyazarı Mehmet Behçet (Perim), Haftalık, Sofya ve Rahva, 1919-1921.
• Akşam Haberleri: Filibe, 1913. “Balkan” gazetesinin yazı işleri yönetmeni çıkardı.
• Altın Kalem: Rahva, 1924, Mehmet Behçet çıkardı. Sanat, gençyik, ülkü dergisi. 15 günde bir çıktı. “Ahali” basım evi. 14 sayfa, 8 sayı çıkmıştır.
• Arda: Sahibi Ragıp Mitişev (Ragıp Hulusi), Kırcali, 1920, ancak birkaç sayı çıkmıştır.
• Balkan: Haftalık, Sorumlu yazı işleri yönetmeni Ahmet Zeki Mustafaoğlu, Rusçuk “Drobrıyak” basımevi, 1898, 5. sayıdan itibaren Türkçe-Bulgarca olarak yayınlandı. Taş basmasıdır.
• Balkan: Pazartesi ve cumadan başka her gün çıkar. Filibe, Sofya, 4 sayfa, 1906, Sahibi ve Yazı işleri yönetmeni Ethem Ruhi.
• Balkan Postası: Bağımsız Türk haber gazetesi. Müdürü ve yazan Ali Kemal (Balkanlı), haftada iki defa çıkar, 4 sayfa, 1924.
• Başlangıç: Haftada iki defa çıkar. Türkçe-Bulgarca, Türkçe yazan Mehmet Zeki, Kırcali, 4 sayfa, 1924-1925.
• Başlangıç: Siyasi, içtimai gazete. Haftalık, Kızanlık, 1929, 4 sayfa, yeni sahibi ve yazan Yahya Hayati.
• Bedraka-i Selâmet: “Menafi-i devlet ve millete hadim siyasî, ilmî İslâm Ceradesi”. Haftalık, 4 sayfa, 1896. İmtiyaz sahibi ve başyazarı Hilmi, sorumlu müdürü D. Kolarov, Filibe, “Edinstvo” basım evi.
• Birlik: “İlmî içtimaî, siyasî, başına buyruk” gazete. Ayda iki kez yayınlanır. Sahibi ve yazı işleri yönetmeni Yahya Hayati, Eğridere, “At. K. Boyaciyev” basım evi, 1930-1933. 2 sayfa, Arap harfli,
• Bulgaristan: Efkâr ve İçtihadında müstakil Türk gazetesi. Ayda iki kez yayınlanır. Sofya, 1926. Sahibi Mehmet Behçet, yazar Mustafa Sungur. Türklerle Bulgarlar arasındaki dostluğa hizmet eden haber gazetesidir.
• Bulgaristan Resmi Gazetesi Tercümesi: Haftalık. Bulgaristan hükümetinin “Resmi Gazete”sinde Bulgarca yayınladığı yasaları, kararlan, yönetmelikleri Türkçeye çevrilerek yayınlanır, 1879. Bulgaristan bağımsızlığa kavuştuktan sonra, ilk çıkan Türkçe gazete iki sene kadar çıkmıştır.
• Bulgaristan Türk Muallimler Mecmuası: “Meslekî, terbiyevî ilmî ve içtimaî mecmua” 1923-1926. Aylık. Bulgaristan Muallimin-İslâmiye Cemiyet-i İttihadiyesi tarafından yayınlandı. Rahva (Oryahovo). “Ahali” basım evi. 16 sayfa.
• Çiçek: Toplumsal, eğitsel, bilimsel, dinsel çocuk dergisi. Sofya. “Rehber” basım evi. Sahibi Fevziye Celil Kaygan “Rehber” gazetesi sahibi (Mehmed Celil kızı). 12 sayfa, yeni harfli, 1929.
• Çiftçi Bilgisi: Bulgar Çiftçi Halk Birliği organı, Sofya. “Demedelsko Zname” basım evi. 4 sayfa. “Çiftçi İttihadı Fırkasının siyasi, içtimai, ilmi, fenni iktisadı Türk gazetesi.” Sahibi Eskicuma Mebusu Ahmet Zihni, Başyazarı Mustafa Ceyhun, İdris Bayraktar, 1919 1934. Eski ve yeni harfle çıkmıştır.
• Çocuk Sevinci: Aylık çocuk dergisi. Sofya, “Zadrujen Trud” basım evi, 1932. Bulgarca “Destka Radost” çocuk dergisinin Türkçe tercümesi. Mütercim Mustafa Oğuz (Peltek), yeni harfli, 16 sayfa. Yalnız 1 sayı çıkmıştır.
• Deliorman: “Siyasî, içtimaî, serbest fikirli bîtaraf Türk gazetesi” Haftalık. Sahibi ve müdürü Mahmud Necmeddin (Deliorman). Razgrad. “Kolev” basım evi. Eski ve yeni harfli. Haftada iki defa çıkar. 4 sayfa, 1922-1933.
• Dikkat: Siyasî ve Maarif gazetesi. Sahibi Menizade Yusuf Ali Turabi. Sofya.1883-1885. 2 sayfa.
• Doğru Şada: Tarafsız gazete. Razgrad. “Terakki” Şumnu. 1927. Yazan Osman Pazarlı, Celil Mehmed. Birkaç sayı çıktı.
• Doğru Yol: Sahibi Ubeydullah Efendi. Siyasi haftalık Türkçe gazete. Filibe, 1900 2 sayfa.
• Doğru Yol: Dinsel, Toplumsal dergi. Şumnu “Terakki” basım evi. 1825.
• Doğru Yol: Bulgaristan Türklerinin ilerlemesi ve kalkınması için çıkan gazete. Haftalık. Başyazarı Mehmet Celil. 4 sayfa. Yeni harfli, 1935-1939 “Doğru Yol” basım evi. Sofya 319 sayı çıkmıştır.
• Dostluk: Bağımsız siyasal, sosyal ekonomik gazete. Haftada iki kez çıkar. Eski harfli. Sahibi Tahir Nuri. Başyazarı Ahmed Hulusi. Sofya. “Prehorets” basım evi, Filibe. “Zarafet” basımevi, 1923-1934.
• Efkar-ı Umumiye: Türkçe-Bulgarca gazete. Her cuma günü çıkar. Sorumlu yöneticisi İsmail Yürükoğlu Rusçuk, Sofya. “Liberalniy Klub” basım evi, 1905, 4 sayfa, ikisi Türkçe, ikisi Bulgarca.
• Emniyet: “Alem-i insaniyetin vasıta-i mesudiyesidir.” Beş günde bir çıkar. İmtiyaz sahibi ve mes'ul müdürü Emin Tevfik. Müdür ve başyazarı Selânikli Hilmi, Filibe, 1896.
• Eyyam: Salı'dan başka her gün çıkar gazete. Yöneticisi Hafız İsmail Numan.Filibe. 1914.
• Feryad: Şahs-ı vahid veya efrad-ı kalilenin tahakküm-ü müstebidesini istihkar eden mazluminin mürvec-i efkârıdır” gazete. Haftalık. Sofya. 1905-1906. Yazan Mustafa Ragib.
• Gayret: Politika gazetesi. Haftalık. Her salı günü çıkar. Yazan ve imtiyaz sahibi İbrahim oğlu Rıza. Başyazarları sırayla, Ubeydullah Efendi, Osman Nuri, Dospatlı Ahmet Sadık, Filibe, 1895-1903.
• Genç Mektepli: Öğrenci dergisi. 15 günde bir çıkar. Sahibi ve yazan Ahmed İlhan Şumnu, 1924.
• Güneş: Protestanlar tarafından çıkarılmış Türkçe gazete. Kurucusu-müdürü papaz Avetaranyan. Filibe. “Güneş” basımevi. Eski harfli. Parasız dağıtılır.
• Hakikat Şahidi: Dinsel dergi. Protestanlar cemiyeti tarafından yarı eski, yarı yeni Türk harfleriyle çıkarıldı. Eski adı “Şahid-ul Hakaik”dir. 8 sayfa. Kızanlık. Basıldığı yer Filibe. “Zarfet” basım evi. Yazarı Natanail Nazifov. İranlı'dır. Filibe'de Protestan olmuş ve Seyd Hüseyin Nazif Yerine, Natanail Nazifov adını almıştır. 1936-1943.
• Halk Sesi: Yeni Türk harfleriyle Türkçe ve Bulgarca olarak çıktı. Haftalık, Sofya. “Yenion” basımevi. Türkiye ile Bulgaristan arasında dostluk uğrunda mücadele eder. Önce bir kurulca çıkarıldı. 15. sayıdan sonra yazan ve yöneticisi Ahmed Hilmi. 4 sayfa, 1929-34. Yeni Harfli.
38. Hamiyyet: Siyasi gazete. 1896-1898, Filibe, Arap harfli. Müdürü mes'ul N. Yanolov. Yönetici ve yazarı Ebu Mukbil Kemal. Haftada 2,3 defa çıkar.
• Havadis: Bilimsel haber gazetesi. Sahibi Ahmet Kemal. 1936-1940. Haftalık. 2 sayfa, Şumnu. “Havadis” basım evi. Arap harfli.
• Hilal: Osmanlı siyasi gazete. Haftalık. Filibe, 1883-1885. Sahibi Cemil Halil Pehlivanoğlu.
• İkbal: Türkçe gazete. Sahibi ve yazarı Halim Özdemir. Lom, 1929. Bir nüsha çıkmıştır.
• İntibah: Dinî, içtimai, edebî, felsefî onbeş günde bir çıkar ilim mecmuası. Sahibi İrfan Çavuşoğlu. Başyazarı Hacı Mustafa Nureddin. Filibe, 1931. “Zarafat” basım evi. 8 sayfa.
• Islah: Haftalık gazete. Her pazartesi günü çıkar. Sahibi ve yazarı Ahmed bey.“Islah” Türk cemiyetinin yayınıdır. 1899-1902. İdare yeri Rusçuk.
• İleri: Sorumlu yazarı Cemil Halil Pehlivanoğlu. Filibe. “Tefeyyüz” basım evi. 1932. 4 sayfa. Eski harfli. Üç sayı çıkmıştır.
• İstikbal: Yeni harflerle Türkçe ve Bulgarca çıktı. Hak ve hakikat yolunda koşar haftalık siyasî gençlik gazetesi” Sorumlu müdürü M. Şerif Ahmed. Vidin . 1932 Gazete sahibi Halim Özdemir. Maarif, kültür ve spor derneği “Turan” fikirlerini yayınlar. Yeni harfli.
• Frisam: Dinsel dergi. Eski harfli. Başyazarı İstanbullu Hacı Mustafa Nureddin, Filibe, 1932-1933. “Zarafat” basım evi, eski harfli.
• İttifak: Haftalık gazete.Sofya “Kovacev” basım evi, 1894-1895. Eski harfli. Sorumlu müdür Ömer oğlu Mehmed Hulusi.
• ittifak: Yazarı Yusuf Ali Bey. Sorumlu müdür Ömer oğlu Mehmed Hulusi, Sofya, 1898-1899,4 sayfa.
• İtttihad-ı İslam: Menafi-i İslâmiyeye ve Osmaniyeye hizmet eder. Haftalık. İmtiyaz sahibi ve başyazarı Filibeli Hilmi. Müdürü Mehmed Nuri. Filibe, 1908-1909. 4 sayfa.
• Karadeniz: “Halkçı, inkılâpçı ve milliyetçi müstakil gazete” Haftalık. 4 sayfa, 1932-1934 Razgrad. “Antonov” basım evi. Sahibi daha sonra başyazarı Arif Necip (Kaskatı). Eski harfli.
• Kocabalkan: Hem Türkçe hem Bulgarca haftada iki defa çıkar. Yüce dilek uğrunda çalışır. Müdür ve yazarı Mehmet Behçet (Perim) Filibe. “Tomas” basım evi, 3 sayfa, 1925. Müdür-i ümir Mustafa Sungur.
• Malûmat: “Âlem-i İslâmiyenin mürevvici efkârıdır. Haftada iki kez çıkar. İmtiyaz sahibi Mehmed Tahir Bey. Filibe, 1896.
• Mecmua-i İrşad: İlmî musavver ve müstakil mecmua. On günde bir çıkar. Sahibi ve müdürü Ahmed Zihni, 1921, Sofya. Sayfa sayısı 4.
• Mecra-i Efkar: Haftalık dergi. İmtiyaz sahibi Ali Rıza Bey. Sorumlu Müdürü St. Dimitrov. Yalnız bir sayı çıkmıştır.
• Medeniyyet: İslâm haber gazetesi. Daha sonra Müdafa-i İslâm Cemiyetinin organı ilk zamanlarda başyazarı Ahmet Hikmet sonraları Hafız Yusuf Şinasi, Mehmet Fikri, 240 sayıdan sonra Ahmed Pehlivanoğlu Salih. Önce Filibe'de çıktı daha sonra Sofya'da “Nüvvab” basımevinde. Eski harfli. 4 sayfa, 1933-1943. En uzun ömürlü gazete.
• Muvazene: Medeni haklar, muhakeme ve savunma gazetesi. Haftalık. Filibe, Varna , 1897-1905. 4 sayfa. Müdürü Ali Fehmi.
• Mücadele: Siyasî, içtimaî müstakil gazete. Plevne. Eski harfli, 1925-1927. Sahibi Mahmud Necmeddin.
• Müdafa-i Hukuk: Ayda iki kez yayınlanır. Sahibi ve yazarı Ahmed Zeki Bey. Rusçuk, 1901-1905. “Rusçuk Yaran Cemiyeti”nin mürevvec-i efkârı.
• Müsademi-i Efkar: Haftalık Türkçe gazete. Filibe. Sahibi Hacı Hafız Ahmed, 1899-1901. Eski harfli.
• Nadas: Haftalık Türkçe siyasi gazete. Sahibi Samokovlu Haşim Bey. Filibe, 1898-1898.
• Özdilek: Milliyetçi Gençlik gazetesi. Haftada iki kez çıkar. Sorumlu yönetmeni Mehmet Ali Ercelili. yeni harfli. 4 sayfa. Kırcali. 1931-1934. İlk sayıda sorumlu Mustafa Oğuz (Peltek), ikinci yılda Ahmed Gültekin (Arda) ile Mustafa Oğuz.
• Rağbet: Siyasî Osmanlı gazetesi. Filibe, 1899-1904. Sahibi Hacı Hafız Ahmed.
• Rehber: Bulgaristan Müslümanlarının faydalannı gözetir bîtaraf Türk gazetesi. Haftalık. 4 Sayfa. Eski harfli. En uzun ömürlü ve muntazam çıkan Türk gazetesi. Müdür ve Başyazarı Vakıflar Müdürü Mehmed Celil. Sofya, 1928-1934.
• Resimli Balkan: Haftalık siyasî, içtimaî ve iktisadî dergi. Sahibi ve kurucusu Edhem Ruhi (Balkan). Sofya, 1916-1918.
• Resimli Emniyet: Haftalık siyasî gazete. Filibe, 1897-1898. Sahibi ve kurucusu Edhem Ruhi (Balkan). Sofya Hacı Hafız Ahmed. Sultan Abdulhamid'e gözdağı verip para veya memuriyet koparmak için çıkarılmıştır.
• Rodop: Haftalık siyasî, içtimaî halkçı müstakil Türk gazetesi. Sahibi Mehmed Lütfı Takanoğlu. Kırcali. “A.K. Boyaciev” Basım evi, Filibe. “Zarafet” basımevi, 1924-1934. Sayfa sayısı 2-4. Eski ve yeni harflerle çıktı.
• Rodop Sesi: Haftada bir çıkar. İçtimaî halkçı, Türk gazetesi. Sahibi ve müdürü Terziköylü Hasanoğlu Mustafa. Kırcali “Boyaciev” basım evi. 1929. Eski harfli. 4 sayfa.
• Rumeli: İslâm ve Osmanlıların hakları. Bilim ve eğitim vb. için haftalık gazete. Sahibi Edhem Ruhi. 4 sayfa, Filibe, 1906.
• Rumeli: Başlangıçta 15, sonra 10 günde bir çıkan Türk gazetesi. Çıkaran Tarık Mümtaz. Sayfa sayısı 4. Eskicuma. “Mengişev” basım evi, 1924-1925.
• Rumeli Telgrafları: Cumadan başka hergün çıkan ajans bülteni. Sahibi Ethem Ruhi (Balkan)-Filibe. “Rumeli İdarehanesi”, 1905-1906. Sayfa sayısı 2.
• Şada: Vakit buldukça çıkan gazete. Sahibi, yazarı, basanı, dağıtanı Şeyh Ubeydullah Hatiboğlu (Ubeydullah Efendi) Basıldığı yer Filibe. Ubeydullah Efendinin Portatif Basım makinesi, 1897-1898. Sayfa sayısı 2.
• Sada-i İslâm: 15 günde bir eski harfle çıkardı. Sahibi ve yazan Hafız Yusuf Şinasi. Basıldığı yer “Terakki” basım evi, Şumnu: 1931. Sayfa sayısı evvelâ 4, sonra 2.
• Savaş: Bulgaristan'da Türk halkının siyasî kurtuluşu için çalışır müstakil halk gazetesi. Ayda bir çıkar. Sahibi ve yazarı Besim Hilmi Çakaloğlu. Şumnu, “Terakki” basım evi, 1928-1929. 4 sayfa. Dört sayı çıkmıştır.
• Sebat: Haftalık, Türkçe siyasi gazete. Rusçuk, 1894-1895. Sahibi İskender Bey. Sorumlu müdürü Ahmed Zeki. 1 yıl çıkmıştır.
• Serbest Bulgaristan: Her salı günü çıkar. Sahibi Necip Nadir. Sofya, 1887-1888. Eski harfli.
• Sofya Muhabiri: Hukuk-u mediniye-yi muhakeme ve müdafaa esasına müstenit siyasi gazete. Sahibi ve Sorumlu müdürü Ethem oğlu Mehmet, yazarı Ahmet Zeki, Sofya, 1910-1911. Sayfa sayısı 4.
• Spor Gazetesi: Sahibi ve sorumlu müdürü İsmail Muharrem. Rusçuk. Daha sonra, Razgrad ve Plevne'de çıkmıştır, 1926. Sayfa sayısı 4.
• Şahid-ül Hakikat: Türkler arasında protestanlığı yaymak için çıkarılmıştır. Sahibi ve yazarı Avetaranyan, Şumnur R, 1908-1911. Daha sonra 1933'te N. Nazifov tarafından Razgrad ve Filibede “Hakikat Şahidi” adıyla çıkmıştır.
• Şark: Türkçe-Bulgarca gazete. Her hafta çıkar. Sahibi ve yazarı emekli subay Yürükoğlu İsmail, Sofya “Biberalnıy Klub” basım evi, 1905-1906.
• Şarki Rumeli: Yazarı Ethem Ruhi (Balkanlı). Filibe. Kendi basımevi. 1905.
• Tarla: Haftada bir, cuma günleri çıkar siyasî ve edebî gazete. Sahibi ve yazarı Yusuf Ali Bey. Sofya, 1980. Sayfa sayısı 4. Biri Bulgarca, üçü Türkçe.
• Tebligat: Aylık resmi gazete. Bulgaristan'da büyük bir değer taşıyan Türk vakıfları, okulları, müftülükleri üzerine hükümetçe Müessesat-ı Diniye ve Vakfiye Müdüriyetince çıkarılan yasa, karar ve haberleri yayınlanır, Sofya, 1929. Eski harfli.
• Temaşa-i Esrar: Haftalık siyasî Türkçe gazete. Sahibi, müdürü ve yazarı öğretmen Süleyman Fehmi, İslimmiye ( Sliven ). 1904-1905.
• Terbiye Ocağı: Terbiyevi, ilmi ve içtimai mecmua. Bulgaristan Muallimin-i İslâmiye Cemiyeti İttihadiyesinin yayın organı. Şumnu, 1921-1922.
• Tırpan: İki haftada bir çıkar. Hukuk-u İslam'ı müdafa eder serbest Türk gazetesi. Yazan Doğan (Takma ad). Eskicuma; Sofya. “Hazret-i Hızır'ın 1 numaralı dükkânı” 1911.
• Tuna: Haftada iki kez çıkar vilâyet gazetesi. Rusçuk, 1865-1877. Sayfa sayısı 4. İkisi Türkçe ikisi Bulgarca. Sofya Milli Kütüphanede bütün sayıları vardır.
• Tuna: İslâm gazetesi. Pazardan sonra her gün çıkar. Sorumlu Müdür Mehmet Teftiş. Rusçuk, “Drobnyak” basımevi. Sayfa sayısı 4.1905-1910. “Bulgaristan Muallimin-i İslâmiye Cemiyeti”nin organıdır. Değerli öğretmenlerden Hafız Abdullah Fehmi, Ahmed İhsan, Kızanlık'lı Ali Haydar vb. bu gazetede çok kıymetli yazılar yazmışlardır.
• Tuna Boyu: Müstakil gazete. Müdürü Mahmut Necmeddin (Deliorman), Başyazarı Mehmet Behçet (Perim). Plevne gençlerinin yardımı ile çıkmıştır. Plevne, 1927.
• Tuna Vilayeti Salnamesi: Salname-i Tuna. Rusçuk. Tuna vilâyet matbaası, 1867-1877.
• Tunca: Türk gazetesi. Gündelik, Müdürü ve yazarı Şerifzade Ahmet Fazıl.Sofya, 1915-1923. Sayfa sayısı 4. Gazete 1915'e kadar günlük olarak çıkmış. Birinci Dünya Harbinden sonra haftada bir çıkmıştır. Daha sonra Bulgar Demokrat Partisinin Türkçe yayın organı olmuş. Öğretmen Hasip Saffeti (Aytuna), Mehmet Celâl ve Mustafa Şerif (Alyanak) vb. gazeteye kıymetli yazılar yazmıştır.
• Turan: Eğitici gazete. Bulgaristan Türk gençleri “Turan” Cemiyetleri Birliği organı. Sofya, “Dövene” basımevi. 1928. Eski harfli. Her yıl toplanan kongrece seçilen yazıcılar heyetince idare olunan bu yeni gazete daha sonraki yıllarda Kırcali Şubesinde ve Varna merkezinde yeni harfle çıkmıştı.
• Turan: Aylık. Sorumlu Müdürü Mustafa oğlu Raif. Kırcali “A.K. Boyacıev” basımevi. 1932-1934. Yeni harf ile. Sayfa sayısı 4. Bazı defa Bulgarca sayfalarla da
çıktı. Yazıcılar heyeti ve daimi yazıcılar arasında Arif Necip (Kaskatı), Mustafa Kasim, Ahmet Rafet (Rodoplu), İbrahim Senai (Çavuşoğlu), Ömer Kaşif Nalbantoğlu, Akif Mehmet (Alkanlı), Nabi Fikret (İbrahim), Mustafa Oğuz (Peltek) bulunmuşlardı.
• Türk Muallimler Birliği: Rahva (Oryahovo), 1926. İlk sayısı Sofya Ulusal kitaplığında eksiktir.
• Türk Muallimler Mecmuası: Türk Muallimler Birliğinin organı. Bir komite tarafından çıkarılır. Razgrad. Daha sonraları Sumen ve Varna'da çıkmıştır. “Terbiye Ocağı” Dergisinin devamıdır. 1923-1925. Yazı heyeti daimi muharrirleri arasında değerli öğretmenlerden Osman Nuri (Peremeci) Hafız Abdullah Fehmi (Meçik), Hasip Saffet (Aytuna), Mustafa Şerif (Alyanak), Mehmet Masum, Avukat Besim Hilmi Çakaloğlu, Osmanpazarlı İbrahim Hakkı (Oğuz), Ali Avni, İğriedereli Hasan Sabri, Hüsnü Fuad, Hüseyin Edip vb. bulunmuştur.
• Türk Sadası: Günlük Müstakiel-ül Efkâr Türk gazetesi. Sahibi ve yazı işleri Şeriefzâde Ahmet Fazıl. Sofya. “Preporets” basım evi, 1913-1920. Sayfa sayısı 4.Eski harfli.
• Türk Sözü: Özünde, sözünde doğru, içtimaî, siyaesi ve ilmî Türk gazetesi.Haftalık. Sahibi ve yazarı Ali Fehmi. Filibe “Hurşied” basım evi, 1920-1921. Sayfa sayısı 4.
• Türk Spor Gazetesi: Yazarı Ali Hüsnü. Razgrad. 1926. (Kaynakça: A. Yavaşev, Rezgrad, s. 261.
• Uhuvvet: Siyasî, ilmî, içtimaî bitaraf gazete. Haftada iki kez yayınlanır. Sorumlu Müdür Mehmet Teftiş. Rusçuk. “Poklev” basım evi. 4 sayfa, 1904-1906.
• Vakit: Bir tarafı Türkçe, bir tarafı Bulgarca iki sayfadan oluşan bu gazete 1883'te Genç Türkler tarafından çıkarılmıştır. Babıali'den Sadrazamlıktan gönderilen 18 Nisan 1883 tarihli bir telgrafla “Vakit” nam gazetenin dahili vilâyete men-i dubulü tavsiye olunur.”
• Varna Postası: Haftalık gazete. Sahibi ve sorumlu müdürü Necip Nadir. Varna , 1888. Necip Nadir Bey Şam'da doğmuştur Varna Türk Rüştiye Mektebi müdürüdür. Sultan II. Abdul Hamid Han tarafından kendisine Türkiye'de bir kaymakamlık verildikten sonra Türkiye'ye gitmiş ve gazeteciliği bırakmıştır.
• Vatan: Türkçe ve Bulgarca haftalık gazete. 1909. Gazete hakkında başka bilgi yoktur.
• Yarın: Siyasî ve ilmî gazete. Yazarı Arif Oruç. Şumnu “İntibah” matbaası. 1934. Türk siyasî milletçiler tarafından çıkarılan anti-Kemalist gazete. On günde bir çıkmıştır. Eski harfli.
• Yeni Başlangıç: İçtimaî, siyasî gazete. Kırcaeli. “Boyaciev” basım evi. 1928-1929. 7. Sayısından sonra müdürü Müftüzâde Şevket (Rodoplu), sahibi ve yazarı Yahya Hayati. Eski harfli. 15. Sayısından sonra yeni harfli çıkmıştır. Devamlı yazıcılar arasında Ahmed Gültekin (Arda), Oğuz Peltek vb. usta gazeteciler de vardır.
• Yenilik: 15 günlük. İlmî, içtimaî, iktisadi ve kültürel gazete. Sahibi ve müdürü Hacı Fettahoğlu Mehmed Rüştü (Açar), Yambul'u, “Svetlina” basımevi. Bulgaristan'da yeni harflerle çıkan ilk gazetedir. Türkiye'deki Kemalist devrimini över ve yayar, 1928-1929. 2 sayfa.
• Yeni Gün: Haftada iki kez çıkar. Sahibi ve yazarı Mehmed Celil. Sofya, 1934. “Rehber” gazetesinin ad değişmiş biçimidir. (Devletin asayiş ve güvenliğine muzır yayınlarda bulunduğu) bahanesiyle askeri hükümetçe kapatıldı, sahibi ve yazarı da Gabrovo kentine sürgün edildi. Eski ve yeni harflerle çıktı.
• Yeni Söz: Haftalık ve toplum gazetesi. Şumnu. “Terakki” basımevi. Sahibi ve muharriri Avukat Besim Hilmi Çakaloğlu. 1925. 4 sayfa.
• Yeni Yol: Müstakil gazete. Yazı işleri Müdürü Hasan oğlu Mustafa. Kırcali. “İskra” basımevi. 1930-1931. 4 sayfa. 1929'a kadar “Rodop Sesi” adıyla çıkmış.
• Yıldırım: Başyazarı Ali Haydar. Sofya. Müstakil-ül Efkar Türk gazetesi.1936. “poligrafiya” matbasında basılmıştır.
• Yoldaşı: 15 günde bir çıkar çocuk dergisi. Kurucusu Hafız Abdullah Fehmi. 48 sayfa. Şumnu, “teakki” basımevi. 1921-1922. Bulgaristan Türk basını arasında ilk olarak yayımlanan bu çocuk dergisi çok değerli yazıları içerir, ancak altı sayı çıkabilmiştir.
• Ziya: Haftalık gazete. III. komünist Enternasional'ın şubesi olan Bulgaristan Komünist Partisi (Dar Sosyalistler) partisinin Türkçe organı. Sofya “Osvobojdenie” basım evi. 4 sayfa. 1920-1923.
0 коментара:
Публикуване на коментар